Không ít cha mẹ lần đầu chăm con phải đối mặt với tình trạng bé bị hăm tã mà không hiểu rõ nguyên nhân hay cách xử lý. Hăm tã không chỉ gây khó chịu cho bé mà còn có thể dẫn đến nhiễm trùng nếu không chăm sóc kịp thời. Việc áp dụng cách trị hăm tã cho bé bằng nguyên liệu tự nhiên đang được nhiều phụ huynh tin dùng nhờ vào tính an toàn, hiệu quả và dễ thực hiện tại nhà.
Có nhiều lý do khiến bé bị hăm tã, trong đó thường gặp nhất là do vùng da tiếp xúc lâu với nước tiểu, phân hoặc bị bí khí do tã quá chật. Ngoài ra:
Nếu không xử lý đúng lúc và đúng cách, hăm tã có thể tiến triển thành:
Cách trị hăm tã cho bé bằng nguyên liệu tự nhiên như dầu dừa, lá trầu, chè xanh, nghệ… đang là xu hướng bởi:
Để áp dụng hiệu quả cách trị hăm tã cho bé, cha mẹ cần chuẩn bị đầy đủ cả vật tư lẫn kiến thức. Việc xử lý sai cách có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, nhất là khi dùng các nguyên liệu chưa được tiệt trùng đúng cách.
Tùy theo phương pháp, cha mẹ cần chuẩn bị một số nguyên liệu và dụng cụ như:
Vật dụng/Nguyên liệu |
Công dụng chính |
---|---|
Dầu dừa nguyên chất |
Dưỡng ẩm, kháng khuẩn, làm dịu da |
Lá trầu không |
Kháng viêm, làm sạch |
Chè xanh (lá chè tươi) |
Làm mát, giảm ngứa rát |
Tinh bột nghệ |
Làm lành tổn thương, ngừa nhiễm trùng |
Khăn mềm thấm nước |
Lau sạch vùng kín trước khi bôi thuốc |
Nồi nhỏ, rây lọc, bát sạch |
Dùng đun, lọc nước lá, chứa nguyên liệu |
Không phải nguyên liệu nào từ thiên nhiên cũng có thể dùng cho bé, nhưng với một số loại đã được chứng minh lành tính, bạn hoàn toàn có thể áp dụng cách trị hăm tã cho bé ngay tại nhà. Dưới đây là 5 phương pháp đơn giản, dễ làm, phù hợp với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Dầu dừa chứa axit lauric và vitamin E giúp kháng khuẩn, dưỡng ẩm, làm dịu da bị hăm nhanh chóng. Sau khi tắm hoặc vệ sinh sạch, lau khô vùng bị hăm rồi thoa một lớp mỏng dầu dừa lên da bé. Không cần rửa lại. Nên thực hiện 2–3 lần/ngày. Dấu hiệu làm đúng là da không còn khô, mẩn đỏ dịu lại sau 1–2 ngày.
Lá trầu có tính sát khuẩn, giảm ngứa. Chọn 3–4 lá trầu tươi, rửa sạch, vò nát đun sôi cùng 200ml nước. Để nguội, dùng khăn mềm thấm nước lá rồi nhẹ nhàng lau vùng hăm, không cần rửa lại bằng nước. Thực hiện 1–2 lần/ngày. Lưu ý không đắp trực tiếp bã lá lên da bé.
Chè xanh giúp làm mát, kháng viêm nhẹ. Đun 5–7 lá chè tươi với 300ml nước, để nguội đến khoảng 30–35°C, sau đó rửa vùng hăm của bé thay cho nước thường. Sau đó, lau khô và để da bé thoáng trong vài phút trước khi mặc tã mới. Thực hiện mỗi tối trước khi đi ngủ để giúp bé ngủ ngon.
Nghệ chứa curcumin có khả năng chống viêm, liền da rất tốt. Hòa 1 thìa cà phê bột nghệ với vài giọt nước ấm tạo hỗn hợp sền sệt. Thoa lên vùng hăm và để khô tự nhiên khoảng 5–10 phút, sau đó lau sạch bằng khăn ấm. Không dùng quá 1 lần/ngày để tránh làm vàng da bé.
Mỗi ngày, nên để bé “thông thoáng” hoàn toàn từ 1–2 giờ bằng cách không mặc tã, nằm trên khăn sạch, nơi kín gió. Đây là bước hỗ trợ tăng hiệu quả các phương pháp trị hăm, giúp da bé “thở”, rút ngắn thời gian hồi phục.
Nhiều phụ huynh tuy có ý tốt khi dùng nguyên liệu tự nhiên nhưng lại gặp phải sai lầm do thiếu kiến thức chuyên môn. Dưới đây là những lỗi điển hình và cách phòng ngừa giúp quá trình áp dụng cách trị hăm tã cho bé đạt hiệu quả, không gây phản tác dụng.
Lá trầu, lá chè nếu mua ngoài chợ không rõ nguồn gốc rất dễ nhiễm hóa chất. Khi đun hoặc bôi lên da bé có thể gây kích ứng, dị ứng, thậm chí nhiễm trùng. Luôn rửa sạch kỹ, ngâm nước muối loãng, tráng lại bằng nước đun sôi trước khi dùng.
Bôi lớp quá dày dầu dừa hay nghệ có thể khiến da bí, tăng độ ẩm dẫn đến nấm da. Chỉ nên bôi lớp mỏng vừa đủ để da hấp thụ, không bám nhờn lâu trên bề mặt.
Một số cha mẹ nghĩ rằng “nhiều thứ sẽ tốt hơn”, nên trộn dầu dừa với nghệ, lá trầu… mà không rõ tương tác giữa chúng. Điều này có thể gây kích ứng hoặc làm mất tác dụng từng nguyên liệu.
Phấn rôm dễ gây bít lỗ chân lông, nhất là nếu bé đang bị hăm ẩm ướt. Nếu muốn dùng, cần hỏi ý kiến bác sĩ, hoặc ưu tiên kem chống hăm chuyên dụng, không hương liệu.
Luôn thử nghiệm trước bằng cách bôi một lượng nhỏ trên vùng da nhỏ (ví dụ: phía đùi trong) và quan sát trong 4–6 giờ. Nếu không có dấu hiệu đỏ, nổi mẩn, mới tiếp tục sử dụng cho vùng bị hăm.
Sau khi áp dụng cách trị hăm tã cho bé bằng nguyên liệu tự nhiên, điều quan trọng là biết cách theo dõi hiệu quả để tiếp tục điều chỉnh. Nhiều cha mẹ lúng túng không rõ dấu hiệu thế nào là hồi phục tốt, hoặc khi nào cần dừng phương pháp hiện tại để chuyển sang giải pháp khác.
Mức độ hăm tã |
Thời gian cải thiện (nếu xử lý đúng) |
---|---|
Nhẹ (hăm viền tã) |
1–2 ngày |
Trung bình (đỏ rát) |
3–5 ngày |
Nặng (mưng mủ) |
>5 ngày hoặc cần bác sĩ can thiệp |
Rất nhiều cha mẹ truyền tai nhau việc dùng phấn rôm để trị hăm, nhưng liệu phương pháp này còn phù hợp với trẻ sơ sinh hiện nay? Đây là một trong những câu hỏi phổ biến nhất khi tìm hiểu cách trị hăm tã cho bé.
Tuy nhiên, chỉ phù hợp nếu:
Theo Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), cha mẹ nên hạn chế tối đa việc dùng phấn rôm, thay vào đó ưu tiên giữ vùng da khô thoáng, lau khô kỹ sau mỗi lần vệ sinh, kết hợp nguyên liệu tự nhiên hoặc kem bôi được bác sĩ khuyên dùng.
Việc áp dụng đúng cách trị hăm tã cho bé bằng nguyên liệu tự nhiên không chỉ giúp giảm nhanh các triệu chứng khó chịu mà còn bảo vệ làn da non nớt của bé khỏi hóa chất. Nếu thực hiện đều đặn và đúng cách, chỉ sau vài ngày, bạn sẽ thấy hiệu quả rõ rệt. Hãy ưu tiên sự nhẹ nhàng, sạch sẽ và phù hợp với thể trạng của từng bé khi chăm sóc vùng da nhạy cảm này.
Có, nước muối sinh lý 0.9% giúp sát khuẩn nhẹ và an toàn với làn da bé. Tuy nhiên, sau khi rửa nên lau khô kỹ và không nên lạm dụng quá 3 lần/ngày.
Không nên. Khăn ướt chứa cồn hoặc hương liệu có thể gây kích ứng thêm cho vùng da đang tổn thương. Thay vào đó, nên dùng khăn mềm thấm nước ấm sạch.
Nếu bé chỉ bị hăm nhẹ, dùng nước lá trầu đều đặn mỗi ngày có thể thấy cải thiện sau 1–2 ngày. Với tình trạng nặng, nên theo dõi thêm 3–5 ngày và hỏi ý kiến bác sĩ nếu không đỡ.
Không nên. Nghệ tươi chứa nhựa có thể gây kích ứng mạnh cho da bé. Bột nghệ nguyên chất pha loãng là lựa chọn an toàn hơn khi dùng ngoài da.
Chỉ nên bôi thêm kem chống hăm nếu bé bị đỏ nặng hoặc bác sĩ chỉ định. Tránh kết hợp nhiều loại bôi ngoài da cùng lúc vì dễ gây bít da và phản ứng phụ.